Paul Robeson (1898-1976)
Darllenwch gerdd Alex Wharton sydd wedi’i hysbrydoli gan dalentau ac ymgyrchedd Paul Robeson, gyda chyfieithiad Cymraeg gan Iestyn Tyne
Diolch Mr Robeson
Am roi benthyg dy nodau bas
i’r gwŷr hynny o’r cymoedd a orymdeithiai’n
hanner-gwag, hanner-gobeithiol y byddai
rhywun yn rhoi clust i’w cân.
Ysgubaist, fel un afon
i lif y llall. Yn hen gartrefi’r glowyr
maen nhw’n dal i gofio gwead dwfn
dy lais, mor ddwfn â’r glo. Y strydoedd cul,
y mwg a’r llechi. Y mynyddoedd,
yn herfeiddiol dywyll. Oerfel.
Mae taranau’n dy adnabod, yn clecian dy enw.
Diolch Mr Robeson.
Fab caethwas dihangol, roeddet ti’n adnabod poen.
Mab Duw a’r geiriau da. Gŵr y
Gyfraith, y cam a’r cymwys. Gŵr y gamp
a’r llwyfan. Gŵr y gân. Cana di
ganeuon rhyddid. Cynhyrfa ni
yn ias oer y seiniau isel.
O dan y ddaear. Cluda ni tua’r goleuni.
Mil o eneidiau trymion yn gyffro
yn dy wddf, yn yr awyr.
Rydym yn un, rydym yn fyw.
Ac mae’r bywyd hwn yn fwy llachar
trwy bopeth a roddaist.
Ac mae’r bywyd hwn yn fwy llachar trwy
bopeth a roddaist.
i Paul Robeson