Siambr Gladdu Trefignath

Triawd o feddrodau

Er eu bod yn agos i’w gilydd, codwyd y triawd hwn o feddrodau Neolithig (Oes Newydd y Cerrig) mewn cyfnodau cwbl wahanol. Strwythur syml megis blwch yw’r siambr gynharaf ym mhen gorllewinol y safle, wedi’i amgylchynu gan garnedd o glogfeini. Mae’r siambr yn y canol (o ran ei hoedran a’i lleoliad) wedi cwympo bellach, a dim ond ambell un o’i meini’n dal i sefyll. Ym mhen dwyreiniol y safle, mae’r trydydd beddrod a’r mwyaf diweddar bron yn gwbl gyflawn, a’i feini capan gwreiddiol a dau borthfaen aruthrol wrth ei fynedfa.

Awgryma cloddiadau fod y safle wedi’i ddefnyddio am gynifer â 1,500 o flynyddoedd, gan arddangos mor arwyddocaol y bu’r henebion hyn i’n cyndadau cynnar, mae’n rhaid.