Tŵr Gwylio Rhufeinig Caer y Twr

Anheddiad Oes Haearn mewn safle rhyfeddol ar gopa mynydd

Yn eistedd ar gopa Mynydd y Twr, a golygfeydd helaeth i bob cyfeiriad, hawdd yw gweld pam y dewiswyd y llecyn hwn gan ein cyndadau yn yr Oes Haearn. Mae’r rhagfuriau’n dal i sefyll 10 troedfedd /3m o uchder a 14 troedfedd /4m o drwch mewn mannau, yn uno â thir creigiog y mynydd i greu’r hyn y mae’n rhaid y bu’n amddiffynfa fawreddog. Mae olion tramwyfa fewnol wreiddiol y muriau a’r fynedfa simneiog, gul yn y golwg hyd heddiw, wedi’u gosod mewn rhigol greigiog ddofn. Er bod y lloc anferth yn cylchu ardal o ryw 17 erw / 6.9ha, yr unig strwythur a ganfuwyd y tu mewn iddo yw adfail gorsaf rybuddio a gwylfa Rufeinig ddiweddaraf, a oedd efallai’n gysylltiedig â’r gaer arfordirol gerllaw yng Nghaergybi.

Amseroedd agor a phrisiau

Amseroedd agor

1st Ebrill - 31st Mawrth	Ar agor drwy’r flwyddyn
Ar agor drwy’r flwyddyn yng ngolau dydd

Gwybodaeth i ymwelwyr

Croeso i gŵn

Anhawster cerdded

Tirwedd: Lefel 4 – anodd

Polisi dronau

Dim ysmygu

Iechyd a Diogelwch

Rhaid bod yn ofalus a chymryd sylw wrth ymweld â'r heneb hon. Bydd yn agored i'r elfennau naturiol yn rheolaidd a gall fod yn llithrig neu'n fwdlyd o dan draed.

Rhaid i chi ystyried pa esgidiau sy’n addas ar gyfer y tymor a'r math o heneb cyn eich ymweliad. Dim ond yn ystod yr oriau agor penodol y gallwch fynd yno, mae'r rhain wedi'u dewis ar gyfer eich diogelwch h.y. lefel briodol o olau.

Mae llawer o'n henebion mewn lleoliadau uchel, felly rhaid rhoi sylw hefyd i'r ardaloedd cyfagos, y cloddiau a’r ffosydd wrth ymweld.

Mae rheiliau gwarchod wedi'u gosod i atal mynediad i unrhyw rannau o'r safle yr ydym wedi barnu eu bod yn beryglus neu i atal pobl rhag disgyn mewn mannau penodol. Peidiwch â dringo dros unrhyw reiliau ac ati sydd wedi’u gosod, na dringo drwyddynt.

Dylid defnyddio unrhyw ganllaw sydd yno i'ch helpu i ddringo a dod lawr y grisiau hanesyddol yn ddiogel, gan y gall y rhain fod yn anwastad ac o wahanol uchder.

Fel gyda phob heneb hynafol mae perygl bob amser i gerrig ddod yn rhydd mewn tywydd gwael. Fodd bynnag, rydym yn rheoli hyn trwy fonitro trylwyr.

Gall dringo arwain at anaf difrifol.

Mae yna nifer o blanhigion a blodau gwyllt, ac er bod y rhain yn beillwyr gwych gallant fod yn wenwynig i ymwelwyr ac anifeiliaid; rydym yn eich cynghori'n gryf i beidio â chyffwrdd na chaniatáu i gŵn fwyta unrhyw lystyfiant.

Efallai y bydd mynediad yn cael ei rannu neu bod tir fferm cyfagos a allai gynnwys gwartheg pori neu anifeiliaid fferm.

Gwyliwch ein ffilm iechyd a diogelwch cyn ymweld â safleoedd Cadw.

Iechyd a Diogelwch / Health and Safety

Rhowch wybod am unrhyw ymddygiad gwrthgymdeithasol fel dringo, graffiti ac ati i CadwAccidentsReports@llyw.cymru

Mae’r arwyddion canlynol i’w gweld o amgylch y safle mewn ardaloedd risg allweddol, cymerwch sylw ohonynt lle bo’n briodol.

Wyneb llithrig neu anwastad

Cwymp sydyn

Cyfarwyddiadau

Google Map

Ffordd: Ar Fynydd Twr, 13/4m (2.8km) i’r Gor. o Gaergybi. Meysydd parcio ar droed y mynydd ger Ynys Lawd neu Barc Gwledig y Morglawdd (talu ac arddangos).

Rheilffordd: Caergybi 2m (3.2km)

Cyf Grid: SH219829. Lled/Hyd: 53.3132, -4.6754

what3words: ///perffeithio.cwrl.cerrig

Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â: Traveline Cymru ar 0800 464 0000 neu Ymholiadau Rheilffyrdd Cenedlaethol ar 03457 48 49 50.