Bryngaer Coed Llanmelin

Mae'n bosib y dewch ar draws gwiberod ar y safle hwn.

Mae Llanmelin yn gartref i lawer o anifeiliaid a blodau gwahanol hefyd. Mae'n bosib y dewch ar draws gwiberod ar y safle hwn. Mae gwiberod yn rhywogaeth a warchodir. Fe'ch cynghorir i wneud y canlynol:

Cadw at lwybrau troed a gwisgo esgidiau synhwyrol
Os byddwch yn gweld gwiber, arhoswch iddi symud neu cerddwch o'i chwmpas — peidiwch a’i pigo i fynnu
Cadwch gŵn ar lwybrau ac ar denynnau — os byddwch yn meddwl bod eich ci wedi cael ei frathu neu'n mynd yn sâl ar ôl ymweld ag ardal lle mae gwiberod yn bresennol, ewch ag ef at filfeddyg ar unwaith
Os cewch chi eich brathu gan wiber, er bod hynny'n annhebygol, ewch i'r ysbyty ar unwaith

Arolwg

Pwy oedd yn byw yma?

Mae bryngaerau a godwyd gan Frythoniaid brodorol, neu ‘Geltiaid’, yn yr Oes Haearn cyn dyfodiad y Rhufeiniaid yn drwch ar lawr yng Nghymru. Ni wyddom yn sicr pwy yn union a feddiannai’r safle hwn fry uwchben Môr Hafren. Mae’n ddigon posibl y bu Llanmelin yn gartref i breswylwyr a symudodd i lawr i Gaer-went gerllaw, a sefydlwyd tua 75–80 OC. Venta Silurum (Caer-went) oedd ‘tref marchnad y Silwriaid’, llwyth brodorol a gafodd ei Rufeinio yn dilyn concwest Prydain. Efallai nad cyd-ddigwyddiad mohono fod Llanmelin fel petai wedi’i adael tua 75 OC.

Datgelodd cloddiadau fod ei breswylwyr yn byw mewn tai crwn o bren a llaid, yn cadw gwartheg, defaid a moch, yn defnyddio crochenwaith, yn mwyndoddi copr ac yn cerfio cyrn ceirw cochion. Mae gwrthgloddiau sydd wedi goroesi yn awgrymu anheddiad ac iddo dair nodwedd eglur: prif wersyll, ehangiad cyfagos (cyfres o lociau petryalog) ac allbost mewn coetir 275 o lathenni / 250m i ffwrdd.