Bryngaer Coed Llanmelin

Hysbysiad ymwelwyr

Mae'r safle hwn ar agor nawr i'w weld neu i ymweld ag ef.

Yn unol â chyngor a chanllawiau Llywodraeth Cymru, rydyn ni wedi dechrau ailagor detholiad o’n safleoedd treftadaeth heb staff mewn ffordd ddiogel ac wedi’i rheoli — er budd cymunedau lleol.

Mae’n bleser gennym gyhoeddi bod yr heneb hon nawr ar agor ac mae croeso i chi ei gweld neu ymweld â hi heb orfod archebu lle ymlaen llaw. Cadwch at ein canllawiau ymweld newydd, byddwch yn gyfrifol a dangoswch barch tuag at y safle a’i ardal leol bob amser .

Efallai bydd amseroedd agor y safle, llefydd parcio a chyfleusterau eraill sydd ar gael yn ein safleoedd sydd wedi ailagor wedi newid. Edrychwch ar dudalen we'r safle hwn yn ofalus i gael gwybodaeth ddiweddar benodol.

I gael rhagor o wybodaeth am beth i’w ddisgwyl a sut i gadw’n ddiogel yn ystod eich ymweliad, darllenwch ein tudalen Cwestiynau Cyffredin.

Arolwg

Pwy oedd yn byw yma?

Mae bryngaerau a godwyd gan Frythoniaid brodorol, neu ‘Geltiaid’, yn yr Oes Haearn cyn dyfodiad y Rhufeiniaid yn drwch ar lawr yng Nghymru. Ni wyddom yn sicr pwy yn union a feddiannai’r safle hwn fry uwchben Môr Hafren. Mae’n ddigon posibl y bu Llanmelin yn gartref i breswylwyr a symudodd i lawr i Gaer-went gerllaw, a sefydlwyd tua 75–80 OC. Venta Silurum (Caer-went) oedd ‘tref marchnad y Silwriaid’, llwyth brodorol a gafodd ei Rufeinio yn dilyn concwest Prydain. Efallai nad cyd-ddigwyddiad mohono fod Llanmelin fel petai wedi’i adael tua 75 OC.

Datgelodd cloddiadau fod ei breswylwyr yn byw mewn tai crwn o bren a llaid, yn cadw gwartheg, defaid a moch, yn defnyddio crochenwaith, yn mwyndoddi copr ac yn cerfio cyrn ceirw cochion. Mae gwrthgloddiau sydd wedi goroesi yn awgrymu anheddiad ac iddo dair nodwedd eglur: prif wersyll, ehangiad cyfagos (cyfres o lociau petryalog) ac allbost mewn coetir 275 o lathenni / 250m i ffwrdd.