Castell Cilgerran

Arolwg

Castell ysblennydd nad oedd mor ddiogel ag y gobeithiai’r Normaniaid

Safle Castell Cilgerran yw un o’r mwyaf ysblennydd yng Nghymru. Daw ei ddau dŵr crwn mawr i’r amlwg fry uwchben ceunant dwfn Afon Teifi a nant gyflym Plysgog.

Hawdd fuasai meddwl mai hwn oedd y llecyn perffaith i’r Eingl-Normaniaid amddiffyn y tiroedd yr oeddent newydd eu goresgyn. Cerddwch y llwybr gwefreiddiol ar hyd y wal o’r tŵr dwyreiniol i ddeall yn union mor frawychus oedd y lle, mae’n rhaid, i rwystro llywodraethwyr teyrnas hynafol Deheubarth.

Ond nid oedd yn ddigon cadarn, wedi’r cyfan. Mae’n siŵr mai castell ‘cylchfur’ a godwyd yma gyntaf ym 1108 gan yr anturiwr Normanaidd, Gerald de Windsor, ac yna newidiodd Cilgerran ddwylo lawer o weithiau dros y ganrif nesaf neu ragor.

Nid oedd rheolaeth y Normaniaid yn sefyll yn gadarn tan 1223, pan adeiladodd iarll nwyfus Penfro, William Marshal, ‘gastell addurnedig o forter a cherrig’ ar ben y safle gwreiddiol. Er bod Llywelyn ap Gruffudd ac Owain Glyndŵr wedi gwneud eu gorau glas, ni chwympodd Cilgerran byth eto i’r Cymry.

Mwy am Gastell Cilgerran

Castell Cilgerran Pamffledyn Canllaw

Prynwch eich llyfr Cadw ar-lein heddiw.

Aelodau Cadw 10% i ffwrdd!

Amseroedd agor

1 Ebrill – 31 Hydref

Dydd Gwener, Sadwrn a Sul 10am–5pm

Mynediad olaf 30 munud cyn cau

Dydd Llun–Iau ar agor ac yn ddi-staff, gyda mynediad am ddim

1 Tachwedd – 31 Mawrth

Bob dydd 10am–4pm*

Mynediad olaf 30 munud cyn cau

Ar gau 24, 25, 26 Rhagfyr a 1 Ionawr

*Ar agor ac yn ddi-staff, gyda mynediad am ddim

Prisiau

1 Ebrill – 31 Mawrth 2023

Categori	Price
Aelod - Ymunwch rŵan	Am ddim
Oedolyn	£4.80
Teulu*	£15.80
Pobl anabl a chydymaith	Am ddim
Plant (Oed 5-17) / UCM / Lluoedd Arfog a Chyn-filwyr	£3.40
Pobl hŷn (Oed 65+)	£4.60
*2 oedolyn a hyd at 3 plentyn Mae pob plentyn o dan 5 oed yn cael mynediad am ddim. Mynediad am ddim i aelodau’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol drwy ddangos cerdyn aelodaeth ddilys. (Mae Castell Cilgerran yn perthyn i’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol ac mae o dan warcheidiaeth Cadw.)

Cyfleusterau

Mynediad i berson anabl

Ceir mynediad i'r heneb i lawr cul-de-sac tarmac o lôn Sgwâr y Castell. Mae'r llwybr sy'n arwain i'r siop ar lethr. Mae'n llwybr o'r fan yna i'r porthdy dros bont bren yn wastad. Mae rhan o dir y castell yn wastad ac mae rhan ohono ar lethr gyda llwybrau glaswelltog a chadarn. Dim ond cerddwyr sy'n cael mynediad i'r tyrau a'r ffosydd.

Mae'r maes parcio cyhoeddus (tua 15 o leoedd) yn y pentref 250 metr i ffwrdd. Mae man gollwng ger y fynedfa ar Lôn Sgwâr y Castell.

Croeso i gŵn

Mae croeso i gŵn ar dennyn gael mynediad i lefelau llawr gwaelod y safle.

Dim dronau

Nid yw Cadw yn caniatáu hedfan dronau o’u safleoedd nac uwchlaw eu safleoedd. Yr unig rai sydd â hawl i wneud hynny yw contractwyr sydd wedi’u comisiynu i gyflawni dyletswyddau penodol. Bydd y contractwyr hynny yn cyflawni gofynion CAA yn llawn ynghyd â bod a sicrwydd yswiriant ac yn gweithredu dan amodau sydd wedi’u rheoli.

Dim ysmygu

Ni chaniateir ysmygu.

Llogi Safle

Mae’r safle ar gael i’w logi ar gyfer digwyddiadau, arddangosfeydd a ffilmio.