Polisi, cyngor a chyfarwyddyd
Polisi Cynllunio Cymru
Mae Polisi Cynllunio Cymru yn amlinellu polisïau cynllunio defnydd tir Llywodraeth Cymru. Ei brif amcan yw sicrhau bod y system gynllunio yn cyfrannu at gyflawni datblygu cynaliadwy ac yn gwella llesiant cymdeithasol, economaidd, amgylcheddol a diwylliannol Cymru, fel sy’n ofynnol dan Ddeddf Cynllunio (Cymru) 2015, Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015 a deddfwriaeth allweddol arall.
Mae Pennod 6, ‘Lleoedd Unigryw a Naturiol’, yn esbonio sut y mae’n rhaid i’r system gynllunio roi ystyriaeth i amcanion Llywodraeth Cymru o ran diogelu, gwarchod, hyrwyddo a gwella’r amgylchedd hanesyddol yn adnodd i hybu llesiant cyffredinol y genhedlaeth bresennol a chenedlaethau’r dyfodol. Hefyd, mae’n amlinellu’r polisïau cynllunio o ran rheoli categorïau penodol o asedau hanesyddol mewn ffordd gynaliadwy.
Nodyn Cyngor Technegol 24: Yr Amgylchedd Hanesyddol
Nodyn Cyngor Technegol 24: Yr Amgylchedd Hanesyddol
Mae’r nodyn cyngor technegol hwn yn rhoi cyfarwyddyd ynghylch sut y mae’r system gynllunio yn ystyried yr amgylchedd hanesyddol wrth baratoi cynlluniau datblygu a gwneud penderfyniadau ynghylch ceisiadau cynllunio a cheisiadau am gydsyniad adeilad rhestredig. Hefyd, mae’n rhoi cyfarwyddyd penodol ynghylch sut y dylid ystyried yr asedau hanesyddol canlynol:
- henebion cofrestredig
- gweddillion archaeolegol
- adeiladau rhestredig
- ardaloedd cadwraeth
- parciau a gerddi hanesyddol
- tirweddau hanesyddol
- asedau hanesyddol o ddiddordeb lleol arbennig
- Safleoedd Treftadaeth y Byd.
Yn ddefnyddiol, mae’r nodyn cyngor technegol yn casglu ynghyd y meini prawf dethol a ddefnyddir wrth ddynodi henebion cofrestredig ac adeiladau rhestredig a chofrestru parciau a gerddi hanesyddol a thirweddau hanesyddol.
Canllawiau arfer gorau
Rydym wrthi'n diwygio dogfennau canllaw Cadw i adlewyrchu Deddf yr Amgylchedd Hanesyddol (Cymru) 2023 a'r rheoliadau cysylltiedig. Yn y cyfamser, mae'r dogfennau presennol yn parhau'n ddilys.
Mae Cadw wedi cynhyrchu cyfres o gyhoeddiadau cyfarwyddyd arfer gorau sy’n cyfannu’r fframwaith deddfwriaethol a’r polisi a’r cyngor cynllunio cysylltiedig, ac yn cefnogi’r gwaith o reoli amgylchedd hanesyddol Cymru mewn ffordd gynaliadwy. Mae pob un ohonynt wedi’u llywio gan Egwyddorion Cadwraeth Cadw ar gyfer Rheoli Amgylchedd Hanesyddol Cymru mewn Ffordd Gynaliadwy. Mae rhai ohonynt wedi’u hanelu’n bennaf at berchnogion ac mae eraill ar gyfer awdurdodau cynllunio lleol, ond maent i gyd wedi’u hysgrifennu mewn arddull hawdd ei deall ac maent ar gael i bawb ar wefan Cadw.
Mae 16 cyhoeddiad hyd yma:
Asesiadau o’r Effaith ar Dreftadaeth yng Nghymru
Cofnodion Amgylchedd Hanesyddol yng Nghymru: Llunio a Defnyddio
Cytundebau Partneriaeth Dreftadaeth yng Nghymru
Rheoli Mynediad Hawdd i Adeiladau Rhestredig yng Nghymru
Rheoli Newid ar Safleoedd Treftadaeth y Byd yng Nghymru
Rheoli Newid i Fannau Addoli Rhestredig yng Nghymru
Rheoli Newid i Adeiladau Rhestredig yng Nghymru
Rheoli Newid i Barciau a Gerddi Hanesyddol Cofrestredig yng Nghymru
Rheoli Ardaloedd Cadwraeth yng Nghymru
Rheoli Nodweddion Hanesyddol yng Nghymru
Rheoli Adeiladau Rhestredig sydd mewn Perygl yng Nghymru
Rheoli Rhestrau o Asedau Hanesyddol o Ddiddordeb Lleol Arbennig yng Nghymru
Rheoli Henebion Cofrestredig yng Nghymru
Rheoli Amgylchedd Hanesyddol Morol Cymru
Lleoliad Asedau Hanesyddol yng Nghymru
Mae rhagor o ganllawiau arfer gorau yn cael eu paratoi.
Hefyd, mae gan Cadw ôl-gatalog o gyhoeddiadau cyfarwyddyd sydd ar gael ar y tudalennau gwe canlynol.